Lubelska Szkoła Filozoficzna
ks. prof. Mieczysław Albert Krąpiec – Mistrz Szkoły – o Lubelskiej Szkole Filozoficznej:
Budujemy naukowo-dydaktyczne podstawy tego, co można nazwać kulturą chrześcijańską. Chrześcijańska kultura formowała się bez mała od dwu tysięcy lat, w Polsce zaś od tysiąca lat, odpowiadając na fundamentalne problemy egzystencji człowieka. (…)
Jesteśmy jedynym ośrodkiem filozoficznym na świecie, który kontynuuje nurt tzw. filozofii klasycznej, nurt stary, bo wywodzący się od Sokratesa, Platona i Arystotelesa, poprzez średniowiecze i nowożytność sięgający czasów współczesnych (…). Nurt ten charakteryzuje się tzw. myśleniem aporematycznym. Przedmiotowo stawiamy, podyktowane przez rzeczywistość, podstawowe problemy filozoficzne i dajemy rozwiązania, na jakie nas stać w obecnej sytuacji kulturowej. Nurt ten opiera się na języku naturalnym, języku podmiotowo-orzecznikowym, precyzowanym tylko w procesie uprawiania metafizyki.
Filozofia klasyczna rozwijana u nas opiera się dalej na studium historii filozofii. Nawołujemy do powrotu do źródeł, do klasyków filozofii i autentycznej wykładni ich myśli. Okazuje się, że największe bogactwo myślowe znaleźć można w oryginalnych sformułowaniach klasyków (…). Trzeba więc było (…) wrócić do źródeł starożytnych i średniowiecznych, a także porównawczo do innych wielkich filozofów jak Descartes, Kant i Hegel.
To (…) pierwszy, historyczny rys naszej filozofii. Drugi zaś – to uwzględnienie współczesnej metodologii nauk i opracowanie metodologii filozofii. Chodzi o to, by zdać sobie sprawę, w jaki sposób filozofujemy, dokonać epistemologicznej i metodologicznej refleksji nad filozofia. Dopracowanie się tu pewnych wyników mogło się dokonać znowu tylko dzięki analizowaniu wielkich teorii filozoficznych Platona, Arystotelesa, Tomasza z Akwinu, Kanta i innych. W ten sposób metodologia filozofii sprzęga się niejako z historią filozofii, między innymi z historią samej refleksji metodologicznej nad filozofią. Filozofia bytu stara się odpowiedzieć na odwieczne problemy filozoficzne. Problemy te zyskują nowe aspekty właśnie przez ich skonfrontowanie z oryginalnymi sformułowaniami pojawiającymi się w historii filozofii. Z drugiej strony pogłębiamy swoją znajomość filozofii przez poddanie jej refleksji metodologicznej, przez zdanie sobie sprawy z tego, jak myślimy, dlaczego dobieramy takie czy inne typy rozumowań, jak dochodzimy do wyników i w jaki sposób te wyniki układają się w jeden system. Ale nie system rozumiany formalnie, matematycznie, lecz raczej pojęty jako zespół problemów i tez wyjaśniających w aspekcie bytu istniejącą realnie rzeczywistość.
Taka filozofia i takie uprawianie filozofii mają swój oryginalny profil i w tym może sensie można by było mówić o szkole filozoficznej – filozoficznej szkole lubelskiej. (…)
Uniwersytet nasz chce i będzie jak dawniej służyć społeczeństwu, zwłaszcza człowiekowi wierzącemu. Jego zadaniem jest kontynuowanie, rozwijanie kultury chrześcijańskiej w jej dialogu ze współczesnym człowiekiem. Chcielibyśmy naszą pracę prowadzić w spokoju, bez perturbacji. Praca naukowa wymaga spokoju – inter arma silent musae. (…) Chcemy być środowiskiem aktywnym, zaczynem intelektualnym, chcemy przyczyniać się także do rozwoju moralnego życia narodu, bowiem w tym zakresie największe są potrzeby narodu i dzisiejszego świata. Bez życia opartego o zasady moralne, Życia religijnego, intelektualne spekulacje nie spełnia zadań humanistycznych, a my chcemy być Uniwersytetem humanistycznym, dla człowieka, w tej mierze, w jakiej chrześcijańska postawa nas do tego zobowiązuje.
- A. Krąpiec, Rozmowy o KUL, w: tenże, Człowiek – kultura – uniwersytet, Lublin 1982, s. 395-397